Maqola rejasi
Dasturchi kim? Dasturchilar, yoki “dastur tuzuvchilari,” kompyuter dasturlarini yaratish, rivojlantirish va yozish bilan shug’ullanuvchi mutaxassislik sohasidagi shaxslardir. Bu maqolada, dasturchilar haqida batafsil ma’lumot olish uchun sizni tashrif buyurishimizni taklif qilamiz.
Dasturchi kim?
“Dasturchi” so’zi o’zbek tilida “dastur tuzuvchi” yoki “kompyuter dasturlarini yozuvchi” degan ma’noni anglatadi. Dasturchilar, turli dasturlash tillarida ko’plab vazifalarni bajaradilar, masalan, veb-saytlar yaratish, mobil ilovalar tuzish, ilova tizimlarini ishga tushirish, kompyuter o’yinlari yaratish va boshqalar.
Dasturchi Vazifalari
Dasturchilar, dasturlash tillarini o’rganib, turli sohalarda vazifalarni bajarishadi. Ularning asosiy vazifalari quyidagilar bo’lib, dasturlash tillari, web-dasturlash, mobil ilovalar, ma’lumotlar tahlili, qurilmalarni dasturlash va o’yinlar dasturlashni o’z ichiga oladi.
Dasturlash Tillari
Dasturchilar turli dasturlash tillarini o’rganishadi, masalan, JavaScript, Python, Java, C++, C# va hokazo. Bu tillar orqali ular yangi va zamonaviy dasturlar yaratishadi.
Web-dasturlash
Veb-saytlarni va veb ilovalarni yaratish, frontend va backend sohalari bilan shug’ullanish dasturchilar uchun ko’p vazifali soha hisoblanadi.
Mobil Ilovalar
Dasturchilar, Android va iOS platformalarida mobil ilovalarni yaratishadi. Bu soha, mobil texnologiyalarda ko’p yil to’g’risida o’zini mustahkamlashtirmoqda.
Qurilmalarni Dasturlash
Elektronika qurilmalar uchun dasturlar yaratish, masalan, IoT ilovalar va boshqalar. Bu soha, kompyuterlar va qurilmalar orasidagi munosabatni chuqurlashtiradi.
O’yinlar Dasturlash
Kompyuter o’yinlarini yaratish, grafiika va o’yin texnologiyalariga tushunish dasturchilar uchun ajoyib va kattalikli soha hisoblanadi.
Dasturchilar Darajalari
Dasturchilar, xilma-xil sohalarda faoliyat ko’rsatadigan vaqtda o’zlariga xos darajalarga ega bo’lishadi. Biroq, umumiy ravishda dasturchilar o’rtacha darajalarda joylashadi. Junior, o’rta darajali, senior, menejer va arxitektor dasturchi darajalari mavjud bo’lib, ularda har biriga xos vazifalar va bilimlar talab qilinadi.
Junior Dasturchi Kim?
Yangi kirib kelayotgan dasturchi, kod yozishda o’ziga mukofot qiladigan amaliyotga ega bo’lishi, dasturlash tillarini o’rganishga boshlangan bo’lishi kutiladi. Uning ish faoliyati odatda yangi proyektlarga o’z qat’lari bilan ishtirok etish va dastur kodlarini o’rganishiga bog’liq bo’ladi.
O’rta Darajali Dasturchi Kim? (Mid-level Developer)
O’rta darajali dasturchi, o’zining dasturlash bilim va ko’nikmalarini yuqoriga oshirgan va ko’plab loyihalarda ishlagan bo’lishi kutiladi. Uning o’ziga xosligi vazifalarni vaqt-maqsadlarni amalga oshirish, kodni nazorat qilish va boshqa dasturchilar bilan birgalikda ishlash qobiliyati oshadi.
Senior Dasturchi Kim? (Senior Developer)
Senior dasturchi, katta va murakkab loyihalarda ishlash, dasturlash sohasidagi masalalarni yechishda yuqori darajali bilim va ko’nikmalarga ega bo’lishi kutiladi. Uning kodlarini tahlil qilish, ma’lumotlar omborlarini ishlatish, dastur arxitekturasini tuzish va yuqori darajadagi yechimlarni taklif qilish qobiliyati bor.
Ushbu maqola siz uchun foydali bo’lishi mumkin: MySQL Ma’lumotlar Ombori Haqida 10 Ta Muhim Fakt
Menejer Dasturchi (Lead Developer)
Menejer dasturchi, tizimni rivojlantirish, loyihalarni boshqarish va boshqa dasturchilar bilan o’zaro hamkorlik qilishda muvaffaqiyatga erishgan bo’lishi kutiladi. Uning ish faoliyatida dastur tuzilishi va korxona tomon
Kimlar dasturchi emas?
Insonlarga texnik hizmat ko’rsatadigan, masalan: biror tayyor o’yin yuklab o’rnatib beradigan, kompyuter va telefonlarni sozlaydigan yoki boshqa shunga o’xshash ishlarni amalga oshiradigan insonlarni dasturchi deb bo’lmaydi. Qisqa aytganda siz bilgan “Malika” bozorida ishlaydigan insonlarning ko’pchiligi dasturchi emas. Ular yuqorida ta’kidlaganimdek texnik hizmat ko’rsatuvchi insonlar hisoblanadi.
Yuqoridagilar bizga shuni isbotlaydiki dasturchi biron dasturlash tilida kod yozadi hamda ishlab chiqarish va takomillashtirish bilan shug’ullanadi. Texnik hizmat ko’rsatuvchilar esa sizga ma’lum bo’lgan sozlash, ilovalarni o’rnatish va shunga o’xshash boshqa ishlar bilan shug’ullanadilar.
Umid qilamanki bu kichik maqola orqali siz dasturchi va texnik hizmat ko’rsatuvchi insonlarning farqi haqida biroz bo’lsada ma’lumotga ega bo’ldingiz va endi dasturchi tanishlaringiz sizga boshqa ishlarni qilishda yordamlashayotganlarida, bu aslida ularning vazifasi emasligini va faqat siz uchun qilayotganlarini unitmaysiz.
Ish haqi
IT sohasida ish haqi juda yuqori, degan fikr keng tarqalgan. Bu qisman to‘g‘ri, chunki ko‘plab mutaxassislargatalab yuqori va talabni qondirish uchun hali ham malakali kadrlar yo‘q.
Boshqa tomondan, cheklangan ko‘nikmalarga ega, sohaga endi kirib kelgan boshlang‘ich dasturchilar olti raqamli summa topishi amri mahol.
Yoshi kichikdasturchilar (karyeraning birinchi bosqichi) oyiga 30-40 ming rubl olishi mumkin (bu talaba uchun anchayin yaxshi summa), ammo katta tajriba va ko‘nikmaga ega bo‘lgan mutaxassislar, masalan, dasturiy ta’minot arxitektorlari, yuz minglab summaga da’vo qiladi.
Ish haqi borasida tarqoqlik juda katta. Va bu kasbiy mahoratga bog‘liq. Katta kompaniyada yaxshi dasturchi uchun oyiga 500 ming rubl ko‘rsatkichi tamomila real summa – dedi Taras Tatarinov.
One Response